Artikelen en publicaties die in magazines, kranten en online verschenen zijn.
Het Nederlands Dagblad schreef een serie verhalen in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen, met iedere keer een ander thema. In het verhaal van vrijdag 11 maart was het de beurt aan Heerlen en Veiligheid en wat betekent Heerlen STAND-BY voor de burgers van Heerlen.
Lees hieronder het hele artikel.
In Nederland hebben we de neiging om iedereen in hokjes te plaatsen. Het is belangrijk dat we gaan kijken naar de mens in ál zijn facetten en niet alleen naar zijn diagnose. Hiervoor is een ander instrument nodig, zodat je de juiste zorg op de juist plek krijgt. En dat instrument is het spinnenweb van Positieve Gezondheid.
De beweging Limburg Positief Gezond ging in gesprek met Paul Schefman en Thea Verkoeijen, beiden verbonden aan Heerlen STAND-BY! Dit resulteerde in een mooi artikel over de rol van Positieve gezondheid van Heerlen STAND-BY!
“We willen allemaal de Limburgse burger gezonder maken. Dat staat buiten kijf”.
Op 1 oktober werd het burgerinitiatief ‘Heerlen Against Corona’ onderdeel van Alcander en ging verder als ‘Sociaal Maatje’. Ook Heerlen STAND-BY! is nauw betrokken bij dit initiatief. Bijna 130 vrijwilligers zetten zich via Sociaal Maatje in voor eenzame Heerlenaren.
De afgelopen vijf maanden tijd hielpen zij maar liefst 137 mensen. Er werden vele bijzondere ‘matches’ gemaakt op basis van gemeenschappelijke interesses en vaak ontstond er een echte ‘klik’. De maatjes zorgen niet alleen voor een stuk gezelligheid en een luisterend oor, maar bieden ook praktische hulp als iemand geen of een beperkt eigen netwerk heeft. Zo kunnen zij bijvoorbeeld helpen bij het doen van boodschappen, koken, de hond uitlaten, kleine klusjes, ziekenhuisvervoer en meer.
Tijdens de feestdagen organiseerde Sociaal Maatje in samenwerking met Caritas045 en SchuldHulpMaatje Parkstad de actie ‘Kerstmaatjes’. Bijna 190 inwoners van Parkstad met een minimuminkomen konden een feestelijk driegangendiner afhalen. Daarnaast werden 50 mensen aan elkaar gekoppeld als kerstmaatje. Zij vierden de Kerst samen!
Nadat nieuwe lockdown ingegaan was, bleek de hulp van Sociaal Maatje extra hard nodig. In de periode van kerst tot februari kregen wij twee keer zoveel vragen als normaal. Inwoners van Heerlen en omgeving die in quarantaine moesten of gevoelens van eenzaamheid of depressie kregen door de aangescherpte maatregelen konden bij ons terecht.
Met het project #ookalleen besteedt Sociaal Maatje aandacht aan jongvolwassenen die een gevoel van eenzaamheid ervaren. Een tiental jonge Heerlenaren die zich alleen voelen werden door ons geïnterviewd. Van deze gesprekken werden korte video’s gemaakt die op onze social media verschijnen. Samen gaan wij kijken hoe we dit probleem kunnen aanpakken.
Binnenkort gaat onze postercampagne in samenwerking met Meldpunt Eenzaamheid van de gemeente Heerlen van start. Zo hopen wij nog meer Heerlenaren te kunnen attenderen op onze diensten en meer mensen te motiveren vrijwilliger te worden bij Sociaal Maatje! Voor deze postercampagne maakte lokale fotograaf Ginger Bloemen portretten van een diverse groep Heerlenaren.
Sociaal Maatje was de afgelopen maanden veelvuldig in het nieuws! Zo werden we uitgelicht in een groot interview met De Limburger en waren wij te zien met diverse items bij L1 en Wij Zijn Limburg.
Deze week verscheen een artikel van Thea Verkoeijen, Implementatiecoach Positieve Gezondheid bij STAND-BY! en lid van het kernteam Limburg Positief gezond in de nieuwsbrief van de Beweging Limburg Positief Gezond.
In het artikel gaat Thea in op allerlei nieuwe ontwikkelingen die door corona ontstaan bij STAND-BY!. Daarnaast vertelt zij over het scholingsplan positieve gezondheid dat op dit moment uitgevoerd wordt.
Sociale eenzaamheid signaleren, bespreekbaar maken en voorkomen bij 75-plussers in de Heerlense buurten Passart, De Dem en Eikenderveld. Project 75+ was een training voor vrijwilligers en huisbezoeken in de gemeente Heerlen.
Dr. Jerôme van Dongen en Stephanie Cornips zijn docentonderzoeker, dr. Erik van Rossum is Lector Wijkgerichte
Zorg. Allen werken bij Zuyd Hogeschool Heerlen. Samen met een aantal vrijwilligers uit de betreffende wijken en een projectgroep van professionals uit het sociaal domein deden zij onderzoek naar eenzaamheid onder 75+-ers in Heerlen. Ook werden er huisbezoeken gebracht bij bewoners waarbij signalen van eenzaamheid waren.
In artikel in WMO-magazine van juni 2020 beschrijven de onderzoekers de resultaten van het project.
Naar aanleiding van onderzoek in de leergemeenschap heeft Jerome van Dongen, docent-onderzoeker
bij de Academie voor Verpleegkunde en het lectoraat Wijkgerichte Zorg van Zuyd Hogeschool een tweetal artikelen geschreven voor WMO-magazine.
Een van de thema’s binnen de leergemeenschap Heerlen STAND-BY! was erkenning en facilitering van burgerinitiatieven. STAND-BY! collega Ed Hoogenboom vertelt in het eerste artikel samen met Jerôme van Dongen hoe deze werkgroep het aanpakte.
Het tweede artikel kreeg de titel ‘Leergemeenschap Heerlen STAND-BY!, katalysator voor innovatie’. Door samen te leren en te experimenteren tot innovatie en praktijkverbetering komen en zo
de Wmo-coöperatie Heerlen STAND-BY! versterken. Dat was het doel van de leergemeenschap
die in september 2018 startte. Jerôme van Dongen, die in opdracht van STAND-BY! de
leergemeenschap oprichtte namens Universiteit Maastricht en Zuyd Hogeschool, blikt terug.
Lees hier de beide artikelen:
Movisie bundelt op haar website praktische en diepgaande kennis over sociale vraagstukken. Dat doen ze onder andere rondom thema’s. In het thema ‘Maatschappelijke zorg’ verscheen op 17 februari 2020 een artikel met de titel ‘Hoe geef je de samenwerking tussen zorg en sociaal domein integraal vorm?’
In dit artikel zoomt Movisie in op hoe verschillende gemeenten integraal vormgeven aan de samenwerking die nodig is om van beschermd wonen tot beschermd thuis te komen. Daarvoor is inclusie noodzakelijk. Mensen wonen niet alleen weer zelfstandig, maar doen ook op een positieve manier mee in de samenleving. De achterliggende filosofie in Heerlen is die van positieve gezondheid.
In de derde editie van het magazine Burgerkracht vertelt Frits, één van onze gewaardeerde vrijwilligers over zijn weg naar herstel. Begeleider Betty mocht hem daarbij ondersteunen.
Lees hier het hele artikel>
Integrale samenwerking op wijkniveau met positieve gezondheid als uitgangspunt: deze ingrediënten vormen de basis van de pilot ‘Anders denken, Anders doen en Anders organiseren’ in de wijk Hoensbroek in Heerlen. Met de pilot, die op 2 mei van start ging, willen betrokken partijen (zie kader) hun activiteiten op het gebied van zorg en welzijn beter op elkaar afstemmen. Dat doen ze door anders te gaan werken en daarbij de schotten in de financiering waar mogelijk te omzeilen.
Het uiteindelijke doel is een kwalitatief beter, effectiever en goedkoper zorg- en welzijnsaanbod waarin de vraag maar ook de mogelijkheden van de burger echt centraal komen te staan. En die burger meer eigen regie krijgt.
“Om dat te bereiken, is een hele andere werkwijze nodig”, zegt projectcoördinator Nicole de Baat. “De werkwijze Anders denken, Anders doen en Anders organiseren, is gebaseerd op het voorbeeld van de proeftuin Ruwaard in Oss. Het is belangrijk dat de werkwijze op elk niveau verandert: van burger en professional tot manager en bestuurder.
We gaan in Hoensbroek onderzoeken wat het betekent om de vraag en de mogelijkheden van die burger echt centraal te stellen en buiten bestaande kaders te denken. Want pas dan wordt het mogelijk om integraal samen te werken.” Dat is hard nodig, gezien de hardnekkige problematiek in Hoensbroek”.
Hoensbroek is een stadswijk met 19.150 inwoners. Er wonen relatief veel mensen met een lage sociaaleconomische status. Ook is sprake van een sterke vergrijzing en ontgroening. Afgezet tegen de rest van Zuid-Limburg, hebben de wijkbewoners een minder gezonde leefstijl: ze bewegen minder, er zijn relatief gezien veel (zware) rokers en de wijk telt bovengemiddeld veel mensen met overgewicht en obesitas.
Wat betreft meedoen, één van de dimensies van positieve gezondheid, zijn de cijfers voor Hoensbroek evenmin goed. Nicole de Baat: “Mensen hebben vaak het gevoel dat ze niet mee kúnnen doen en voelen zich sociaal buitengesloten. De werkloosheid in de wijk draagt daar aan bij.” Karin Kremer, beleidsmedewerker welzijn van de gemeente Heerlen vult aan: “In de wijk zijn verschillende activiteiten die gericht zijn op positieve gezondheid en participatie. Maar daar wordt nog onvoldoende gebruik van gemaakt.”
De problemen in de wijk komen tot uitdrukking in de hoge zorgkosten. Zo bedragen de kosten van de Zorgverzekeringswet (Zvw) hier jaarlijks ongeveer 60 miljoen euro, vooral door de hoge kosten voor medisch specialisten en de geestelijke gezondheidszorg. Wat opvalt, is dat het bedrag veel hoger is dan je zou verwachten als je rekening houdt met de kenmerken van de inwoners, zoals leeftijd en geslacht. Daarnaast maakt ongeveer twintig procent van de gezinnen gebruik van meerdere voorzieningen in het sociaal domein. Om daar verandering in te brengen, hebben meerdere zorg- en welzijnsorganisaties hun werkwijze al veranderd en zijn er diverse projecten gestart.
Kenmerkend voor al deze projecten: het verbeteren van de kwaliteit van zorg en ondersteuning, het terugdringen van de kosten en meer eigen regie bij de burger.
In de pilot Anders denken, Anders doen en Anders organiseren willen partijen zich in de samenwerking eerst richten op problemen die het meest voorkomen in de wijk. Op basis van de analyse van data werden vier hoofdthema’s bepaald: de GGZ-problematiek, gezinnen met multi-problematiek, participatie en leefstijl (preventie).
Wiro Gruisen, manager Regio-regie bij zorgverzekeraar CZ, vult aan: “Het begint met de vraag wat iemand wil. Daarbij is het heel belangrijk om te kijken welke vraag mogelijk achter die vraag schuilgaat. Iemand meldt zich bijvoorbeeld met hoofdpijn bij de huisarts. Als je dan doorvraagt, kan blijken dat sprake is van stress die wordt veroorzaakt door schulden.”
Het is duidelijk dat de huisarts dit probleem niet alleen kan oplossen, maar hier anderen bij nodig heeft; dat kunnen bijvoorbeeld zelfhulpgroepen zijn of andere professionals. “Door de casus echt als uitgangspunt te nemen en op de hoogte te zijn van elkaars expertise, kun je heel anders gaan werken”, stelt Arnout van Stokkom, projectmanager Pluspraktijken vanuit de zorggroep Huisartsen Oostelijk Zuid Limburg. “Het is goed dat we die verbinding maken en in de praktijk gaan brengen”, vindt hij.
De pilot in Hoensbroek is hiermee een voorbeeld voor andere wijken en huisartsenpraktijken in de regio. Elvira van Bergen: “Veel problemen worden als medische problemen opgepakt, terwijl er vaak andere problemen achter schuilgaan. Het is belangrijk dat we duurzame oplossingen gaan aanbieden.” Nicole de Baat knikt. “Daarom”, zegt zij, “is het zo belangrijk dat het principe van anders denken, doen en organiseren breed gedragen wordt, ook op bestuursniveau. Dat heeft tijd nodig. Al werkende zal blijken hoe we de werkwijze precies invullen. Op termijn willen we inzichtelijk maken wat we zo kunnen besparen.”
Om de effecten te meten, geldt de recente inventarisatie van de problematiek als een nulmeting. Deze meting zal verschillende keren worden herhaald. Daarnaast is het verloop van het proces onderwerp van overleg. De pilot duurt twee jaar. “Als we kunnen laten zien dat deze aanpak leidt tot een betere gezondheid en betaalbaarheid, zal dat als een katalysator werken”, zegt Wiro Gruisen. “En”, benadrukt hij, “mogelijk draagt dit ook bij aan een oplossing voor de personeelstekorten in zorg en welzijn. Want door deze manier van werken wordt het werken in deze regio aantrekkelijker voor (nieuwe) medewerkers. Het is immers precies wat zij willen: er voor mensen kunnen zijn en hun echte vraag centraal stellen.”
Heerlen STAND-BY! startte op 1 januari in Hoensbroek met het werken volgens MijnPlan: samen met de professional stelt de burger een plan op dat antwoord geeft op de vragen: wat wil ik, wat kan ik, welke stappen ga ik zetten en welke hulp heb ik daar bij nodig. Het is de bedoeling om de werkwijze van MijnPlan verder te ontwikkelen in Hoensbroek.
Om tot één samenhangend plan te komen is samenwerking tussen professionals van verschillende disciplines noodzakelijk. Daarnaast moeten alle leefgebieden aan bod komen. “Uiteindelijk willen we één werkwijze hanteren voor alle professionals in het medische én het sociale domein”, zegt Nicole de Baat. In de Proeftuin Ruwaard in Oss is daar al ervaring mee opgedaan.
In de pilot in Hoensbroek wordt een nieuwe manier van werken onder andere gestimuleerd door, waar nodig, de schotten in de financiering te omzeilen. Het gaat daarbij om de financiering van zorg en welzijn op basis van de Zvw, de Wmo, de Jeugdwet en de Wet Collectieve Gezondheid.
In de pilot willen we professionals meer met elkaar verbinden en de samenwerking bevorderen”, vertelt Elvira van Bergen, directeur van Heerlen STAND-BY! “Bovendien willen we de verschillende initiatieven in de wijk graag met elkaar verbinden. Losse interventies hebben zeker impact, maar waar het om gaat is dat echte impact wordt bereikt wanneer ze in samenhang worden ingezet. De aanpak in de Gezonde Wijk Overvecht in Utrecht heeft laten zien dat dit werkt”, zegt Wiro Gruisen, manager Regio-regie bij zorgverzekeraar CZ.
Tekst: Karin Burhenne
Vrijdag 14 december trok in Heerlerbaan een huifkar vol buurtbewoners om het kwartier heen en weer tussen The Flash en het wijkpunt Peter Schunck. Op beide locaties werd deze middag in het bijzijn van heel veel enthousiaste buren een buurtpunt geopend door wethouder Peter van Zutphen. Het buurtpunt Peter Schunck om half vijf en buurtpunt The Flash precies drie kwartier later, om kwart over vijf.
Lees het hele artikel en bekijk de foto’s op www.wellernet.nl