Herstelwerkgroepen in de wijk

Heerlen STAND-BY! vindt het belangrijk dat burgers laagdrempelig herstelgerichte zorg kunnen krijgen. Heerlen STAND-BY! heeft zich als doel gesteld om herstelgerichte zorg naar de wijk te brengen. Om hiermee te beginnen zijn de herstelwerkgroepen van Mondriaan naar de buurtpunten verplaatst. Herstelwerkgroepen zijn zelfhulpgroepen waarin kennis wordt gemaakt met het begrip herstel. Iedere deelnemer heeft een psychische crisis doorgemaakt en wil naast het leren omgaan met zijn/haar kwetsbaarheid, een nieuwe betekenis en doel geven aan het leven.

Tijdens en na een behandeling binnen de GGZ kan het mogelijk zijn dat verder gewerkt moet worden aan herstel. Daarom is herstelgericht werken in het leven geroepen, om degene die dit wensen te kunnen blijven begeleiden. Herstelgericht werken is het ondersteunen van het herstelproces van de cliënt. Het doel is dan dat de cliënt binnen zijn mogelijkheden zo goed mogelijk kan functioneren en kan participeren met zo min mogelijk professionele hulp. Herstelondersteuning start al tijdens de behandeling bij de GGZ, en speelt zich daarna af buiten de GGZ, in bijvoorbeeld herstelacademies, zelfregiecentra, wijk-, buurt- en kunstencentra, vrijwilligersorganisaties of sociale wijkteams. De cliënten zelf, hun naasten, ervaringsdeskundigen en vrijwilligers spelen een belangrijke rol in het herstel.

Tot nu werden deze groepen gefaciliteerd door Mondriaan op locaties van Mondriaan. Maar nu vinden deze groepen plaats onder de noemer en op locaties van Heerlen STAND-BY! maar wel met de ervaringsdeskundigen vanuit Mondriaan. Deze verplaatsing van locatie wordt gecoördineerd door twee medewerkers van Bureau Herstelzorg (het ervaringsdeskundige team van Mondriaan) en een gebiedsmanager van STAND-BY!. Het doel is om de herstelwerkgroepen en de ervaringsdeskundigheid in zijn algemeenheid meer in te zetten in de activiteiten van STAND-BY! voor de burgers in Heerlen. Per gebied in Heerlen wordt gekeken wat nodig is met betrekking tot herstelgericht werken. In 2 gebieden zijn de herstelwerkgroepen al gestart. En in 3 gebieden zijn ook al ervaringsdeskundigen gekoppeld aan de sociale buurtteams.

Interventies die gedaan worden door de ervaringsdeskundige zijn gericht op de herstelvisie. Dit betekent dat mensen nog niet volledig hersteld hoeven te zijn van hun kwetsbaarheid om een volwaardig en zinvol leven te kunnen leiden. Mogelijkheden en kansen staan op de voorgrond. Deelnemers kunnen andere rollen vervullen dan die van “client”. Ze kunnen zich mens tussen de mensen voelen en zich ook thuis voelen in de wijk. Door de herstelwerkgroep te verplaatsten naar de wijk kunnen deelnemers laagdrempelig mee doen aan de groep maar ook aan andere activiteiten die in het buurtpunt plaatsvinden. Het gevoel van erbij horen in de wijk, participatie, wordt hierdoor versterkt.

Een ervaringsdeskundige vertelt

De verplaatsing van de werkgroep heeft een aantal voordelen voor de cliënten. Doordat de herstelwerkgroep in een buurtpunt plaatsvindt, wordt het stigma van “cliënt zijn” er afgehaald. Dat stigma hangt er meer aan als de werkgroepen binnen GGZ-instellingen plaatsvinden. Daarnaast komen de deelnemers voor en na de bijeenkomst in het buurtpunt onder de mensen. In het buurtpunt zijn immers ook andere bezoekers. Dan kunnen zij in contact  komen met andere bezoekers van het buurtpunt, zowel mensen met een GGZ-achtergrond als mensen zonder deze achtergrond. De deelnemers ervaren dan het gevoel van “zich mens onder de mensen” voelen. Anderzijds komt er daarnaast meer draagkracht voor tolerantie naar mensen met een kwetsbaarheid;  hun “anders zijn” mag er zijn.

Vanuit de verplaatsing ontstaat er meer voor mensen, zoals het opdoen van nieuwe sociale contacten, in aanraking komen en meedoen aan dagbesteding en/of zingevende activiteiten. Mooi is dat meer zinvolle invulling van hun leven ook leidt tot een bevordering van hun veerkracht.

Als ervaringsdeskundige horen we vaker terug dat deelnemers zich inderdaad minder gestigmatiseerd voelen en dat er een minder bezwarend gevoel is om naar een herstelwerkgroep te gaan. Dat de ontmoeting zelfs plezierig is door deze meer mensvriendelijke omgeving.

Voor ons als ervaringsdeskundige is er ook een andere verandering. Nu opereren we ook als verbinder tussen het F-ACT team, Beschermd Wonen en de buurtpunten van STAND-BY! en overige activiteiten in de wijk. Hierdoor is de ervaringsdeskundige echt een wijkgerichte werker en kan deze snel schakelen en ingaan op de behoefte en wensen van deelnemers zodat een zinvol bestaan verder ingevuld kan worden. F-ACT teams maken dankbaar gebruik van de ervaringsdeskundigen voor het bewegen en leren aarden van deelnemers bij een buurtpunt omdat zij hier de tijd voor hebben doordat er geen verbondenheid is aan het draaien van productie.